Stal definiuje się jako stop żelaza z węglem i innymi pierwiastkami. Najpopularniejsze jej zastosowanie jest w budownictwie, ze względu na właściwości. Aby zapobiegać awariom w tej branży powszechne jest badanie naprężenia stali. Jest to o tyle ważne, że wczesne wykrycie mikrouszkodzeń pozwala na szybką reakcję oraz na przedłużenie żywotności konstrukcji. Stal powinna odpowiadać wymaganiom próby gięcia i skręcania, wykazywać odpowiednią wytrzymałość zmęczeniową.
Właściwości i rodzaje stali
Produkcja stali jest tania, a właściwości takie jak np. wytrzymałość na rozciąganie, decydują o tym, że jest ona chętnie produkowana, a zastosowanie jest szerokie. Wyróżniamy stal węglową, wysokowęglową, średniowęglową, niskowęglową, stopową, niskostopową, średniostopową, wysokostopową. Węgiel jest głównym składnikiem tego stopu, a między innymi jego zawartość decyduje o rodzaju. Im więcej węgla tym stal jest bardziej odporna na przegrzanie, ścieranie oraz ma większą hartowność. Wśród parametrów opisujących właściwości stali znajdziemy: wytrzymałość na rozciąganie, sprężystość, plastyczność, ciągliwość, twardość. Istnieją takie rodzaje tego stopu, które są specjalne, a należą do nich: nierdzewna, kwasoodporna, żaroodporna, magnetyczna, odporna na zużycie.
Naprężenia i odkształcenia
Naprężeniem nazywamy wielkość siły, które wpływając na przedmiot tworzą deformację. Odkształcenie natomiast może być zmianą długości, geometrii czy objętości pod wpływem tej deformacji. Odkształcenia dzielimy na podłużne, kątowe, spawalnicze i poprzeczne. Naprężenie natomiast dzielimy na: rozciągające, ścinające, ściskające i objętościowe. Rozciągające następuje gdy działające siły powodują rozciągnięcie, ścinające wtedy, gdy siły działają stycznie do powierzchni przedmiotu. Naprężenie ściskające powstaje wtedy, gdy obiekt jest ściskany. Naprężenie objętościowe występuje w przypadku, gdy przedmiot jest naciskany ze wszystkich stron. Jednostką naprężenia jest paskal. Zarówno naprężenia jak i odkształcenia są niekorzystne dla stali. Działanie tych sił może sprawiać, że przedmiot ulegnie deformacji, a więc i awarii. Zapobiegając temu, naprężenia badanie stali pozwala na wykrycie mikrouszkodzeń znacznie wcześniej. Istnieją różne metody diagnostyczne na rynku takie jak: metoda replik, metody magnetyczne niekonwencjonalne czy mikroskopii przenośnej. Są one szybkie oraz tanie, przynoszą wiele korzyści w przyszłości. Stają się coraz powszechniejsze, ponieważ stal wykorzystywana w budownictwie musi być jak najwyższej jakości.
