1 lipca 2016 roku to znacząca data dla polskich przedsiębiorców. Tego dnia w ich rzeczywistości pojawił się plik JPK – jednolity plik kontrolny, który do urzędu należało składać elektronicznie, przy użyciu programów komputerowych lub specjalnie do tego przeznaczonej aplikacji rządowej.
- Plik JPK VAT – obowiązujący schemat
- Problemy, jakie stwarza jednolity plik kontrolny
Początkowo do tworzenia i wysyłki JPK VAT byli zobowiązani jedynie czynni podatnicy VAT z najwyższych firm i spółek w Polsce. Z czasem jednak obowiązek został rozszerzony i obecnie obejmuje wszystkich przedsiębiorców, zgłoszonych do VAT jako czynni podatnicy.
Plik JPK VAT – obowiązujący schemat
Od czasu jego wprowadzenia, jednolity plik kontrolny JPK już kilka razy zmienił swoją strukturę. Początkowo był jedynie cyfrowym odzwierciedleniem informacji z dekoracji VAT-7 lub VAT-7K, jednak obecnie całkowicie je zastąpił. Będąc czynnym płatnikiem podatku VAT, przedsiębiorca ma obowiązek składania jedynie JPK V7 z deklaracją lub JPK V7K, bez dodatkowej deklaracji. Obowiązek przekazywania tego pliku do urzędu skarbowego jest obligatoryjny i należy go wypełniać do 25. dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni, nawet w przypadku podatników, którzy rozliczają się z fiskusem w sposób kwartalny.
Obowiązujący jednolity plik kontrolny składa się z dwóch części – deklaracyjnej i ewidencyjnej. Część deklaracyjna zastąpiła składane dotychczas deklaracje VAT, natomiast część ewidencyjna jest wykazem dokumentów, które dotyczą wskazanego w JPK okresu rozliczeniowego. W przypadku rozliczeń miesięcznych podatku VAT, podatnicy co miesiąc wypełniają obie części, natomiast u podatników rozliczających się kwartalnie, w miesiącach, w których nie następuje rozliczenie danego kwartału, część deklaracyjna pozostaje pusta, a wypełnia się jedynie część ewidencyjną.
Obowiązkowy jednolity plik kontrolny dla czynnych podatników VAT obowiązuje bez względu na wielkość i osiągane obroty. Jako ostatni obowiązkiem tym zostali objęci mikroprzedsiębiorcy, którzy swoje JPK VAT przekazują do urzędów skarbowych od 1 stycznia 2018 roku. Na spełnienie obowiązku nie ma wpływu również forma prowadzenia ksiąg podatkowych. Niezależnie od tego, czy podatnik zobowiązał się do prowadzenia ewidencji przychodów, czy jego wyborem jest podatkowa księga przychodów i rozchodów lub księga handlowa, musi na bieżąco przesyłać do organów kontroli skarbowej wymaganą ewidencję.
Problemy, jakie stwarza jednolity plik kontrolny
Wprowadzenie ewidencji VAT w formie elektronicznej miało być nie tylko formą uszczelnienia systemu podatku od towarów i usług w Polsce, ale również ułatwieniem dla czynnych podatników VAT. Tymczasem w praktyce okazało się, że księgowi odczuwają liczne problemy związane z poprawnym generowaniem tego repozytorium. Pierwszym kłopotem stało się oznaczenie opcjonalne dokumentów sprzedaży. Według obowiązujących zasad, zarówno niektóre dokumenty sprzedaży, jak i zakupu, należy oznaczyć odpowiednimi skrótami literowymi. I tak, RO oznacza wewnętrzny dokument zbiorczy, np. raport miesięczny z kasy fiskalnej, WEW dokument wewnętrzny, a FP fakturę do paragonu. Liczne kłopoty sprawia również odpowiednie zakwalifikowanie towarów i usług do właściwego kodu GTU. Kody GTU sprzedawanych towarów i usług są ściśle powiązane z klasyfikacją PKWiU, dlatego mając wątpliwości, księgowi muszą sięgać do dodatkowych źródeł informacji.
Największa bolączką osób tworzących plik JPK VAT jest poprawianie błędów. Według Ordynacji Podatkowej, naprawienie błędu w JPK wymaga złożenia korekty oraz tzw. czynnego żalu, a więc zawiadomienia o popełnieniu wykroczenia lub przestępstwa skarbowego. Organ podatkowy wymaga tego dokumentu w każdym przypadku, nawet wówczas, jeśli błąd polega jedynie za korekcie numeru faktury, nie mającej wpływu na wysokość należności w podatku VAT.
