Wybór odpowiedniego pieca może początkowo wydawać się skomplikowany. W końcu kocioł CO w znaczący sposób przyczynia się do zapewnienia domownikom komfortu cieplnego, a także stanowi inwestycję na długie lata. Aby dokonać dobrego zakupu, przede wszystkim należy określić swoje potrzeby i poznać podstawowe cechy odróżniające od siebie dostępne w sprzedaży urządzenia. W tym poradniku przedstawimy podstawowe zasady, które ułatwią korzystny wybór pieca centralnego ogrzewania do każdego domu.
Jedno czy dwufunkcyjny? Jaki piec do domu wybrać?
Piec jednofunkcyjny jak sama nazwa wskazuje pełni jedną funkcję, a mianowicie zasila instalację CO. Piec dwufunkcyjny z kolei dodatkowo podgrzewa wodę. Jeśli chcemy, aby kocioł jednofunkcyjny również podgrzewał wodę, należy podłączyć do niego podgrzewacz pojemnościowy (zasobnik na wodę z wężownicą będącą wymiennikiem ciepła). Piec dwufunkcyjny posiada natomiast już wbudowany zbiornik na wodę, która podgrzewana jest po odkręceniu kranu.
Zazwyczaj kocioł dwufunkcyjny dobrze sprawdza się w niewielkich mieszkaniach z jedną łazienką i sąsiadującą kuchnią lub w sezonowo używanych domkach letniskowych. Ważne, aby punkt poboru wody znajdował się w niedużej odległości od pieca, gdyż w znaczący sposób skraca to okres oczekiwania na moment, w którym woda znajdzie się w kranie. W dużych domach (posiadających więcej niż jedną łazienkę) lepiej sprawdzi się piec jednofunkcyjny z zasobnikiem na wodę użytkową.
Klasa
Od 2020 r. piece oznaczone są etykietami, które ułatwiają wybór urządzenia pod względem jego efektywności energetycznej. Wyszczególnia się 10 klas pieców ustalanych na jej podstawie (G, F, E, D, C, B, A, A+, A++, A+++), przy czym za najgorszą uważa się G, a za najlepszą A+++.
Ogólnie, najwyższą efektywność i zarazem najwyższą klasę posiadają piece, które wytwarzają najwięcej ciepła przy najmniejszym poborze prądu.
Kotły dzieli się również na 3 klasy jakości:
- klasa 3 – oznacza najniższą sprawność, jednak spełnione zostają postanowienia Certyfikatu Bezpieczeństwa Ekologicznego
- klasa 4 – oznacza średnią sprawność
- klasa 5 – oznacza najwyższą sprawność i jakość oraz zgodność ze wszystkimi standardami i normami emisyjnymi; zazwyczaj są to piece na pellet i ekogroszek
Sterowanie
Aby kocioł CO funkcjonował efektywnie i w sposób zoptymalizowany należy ustawić odpowiednie parametry jego pracy. Służą do tego sterowniki, które mogą być zarówno zamontowane do pieca, jak i stanowić jego element dodatkowy. Sterowniki umożliwiają kompleksowe zarządzanie działaniem pieca (np. poprzez ustawienie parametrów, które czynią spalanie maksymalnie ekonomicznym przy jednoczesnym zapewnieniu domownikom komfortu cieplnego).
Sterowniki można podzielić ze względu na rodzaj kotła oraz sposób ich regulowania. Ze względu na rodzaj kotła wyszczególnia się urządzenia do kotłów z podajnikiem i zasypowych. Ze względu na sposób ich regulacji natomiast:
- przewodowe (pozwalają na zaprogramowanie temperatury, jaka ma panować w pomieszczeniu, w którym się znajdują)
- bezprzewodowe (działają jak sterowniki przewodowe, ale nie posiadają kabli, dzięki czemu można ustawiać je w różnych pomieszczeniach i dzięki temu testować działanie kotła)
- pogodowe (posiadają zdalny czujnik temperatury zewnętrznej, więc w przypadku chłodu automatycznie uruchamiają grzanie wewnątrz domu i na odwrót)
- sterowane przez internet (umożliwiają sterowanie urządzeniami grzewczymi za pośrednictwem WiFi)
Moc kotła a metraż domu
Moc kotła powinna odpowiadać zapotrzebowaniu danego budynku na ciepło. Projektanci często wskazują, jaka wartość niezbędna jest do ogrzania danego domu. W przypadku jednak, gdy nie posiada się takiej informacji, potrzebny parametr można obliczyć samodzielnie.
Do przeprowadzenia działania potrzeba następujących informacji:
- powierzchnia do ogrzania w metrach kwadratowych [m2]
- wysokość danej powierzchni w metrach [m]
oraz tzw. wskaźnik powierzchniowy, czyli:
- 40 W/m3 dla budynków o dobrej izolacji termicznej (nowe budownictwo)
- 60 W/m3 dla budynków pozbawionych izolacji termicznej (np. stare kamienice, domy bez dociepleń, itp.)
Wzór z kolei prezentuje się następująco:
Moc pieca = powierzchnia [m2] x wysokość [m] x wskaźnik powierzchniowy [W/m3]
Załóżmy, że poszukujesz pieca do nowego domu charakteryzującego się doskonałą izolacją termiczną o powierzchni 200 m2 i wysokości pomieszczeń ok. 2,5 m. Działanie, które należy wykonać to:
Moc pieca = 200 m2 x 2,5 m x 40 W/m2
Moc pieca = 20000 W, czyli 20 kW
Rodzaj podajnika
Posiadanie pieca z podajnikiem znacząco wpływa na komfort użytkowania, gdyż zdejmuje on z nas obowiązek wielokrotnego zasilania urządzenia własnymi rękami. Podajnik i odpowiednio zaprogramowany sterownik wykonają całą tę pracę automatycznie.
Kotły z podajnikami różnią się ze względu na stosowany opał, materiał i typ podajnika.
Ze względu na opał wyszczególnia się:
- Kotły z podajnikiem na ekogroszek – spalanie przy niskiej emisji siarki, a więc stosunkowo ekologiczne. Ekogroszek charakteryzuje się wysoką kalorycznością i niskim kosztem.
- Kotły z podajnikami na pellet – pellet praktycznie nie emituje dwutlenku węgla i niemal nie generuje popiołu.
Ze względu na materiał podajnika wyszczególnia się:
- Kotły z podajnikiem żeliwnym – charakteryzują się żywotnością do 25 lat oraz odpornością na korozję.
- Kotły z podajnikiem stalowo-żeliwnym – ich cechami szczególnymi są lekkość konstrukcji, odporność na uderzenia i stosunkowo niska cena.
Ze względu na typ podajnika wyszczególnia się z kolei:
- Kotły z podajnikiem tłokowym – takie urządzenia posiadają zamontowaną szufladę, z której tłok podaje do paleniska porcję opału. Nadają się do pelletu, ekogroszku oraz drewna i węgla.
- Kotły z podajnikiem ślimakowym – automatycznie przesuwają opał do paleniska. Można je zasilać wyłącznie paliwami ekologicznymi!
Wymiary kotłowni
Aby bezpiecznie korzystać z pieca CO należy zadbać o prawidłowe wymiary pomieszczenia, w którym będzie się znajdował. Urządzenie powinno zostać postawione w osobnej kotłowni pod ziemią lub na poziomie mieszkalnym. Minimalna dopuszczalna wysokość kotłowni to 2,2 m (lub 1,9 m w przypadku budynków o bardzo dobrej wentylacji).
Ogólnie kotły dzieli się na małe (do 25 kW) i duże (powyżej 25 kW). Mały kocioł należy zamontować na niepalnym postumencie znajdującym się minimum 5 cm od podłogi w odpowiednim położeniu do ścian (odstęp z przodu co najmniej 0,5 m więcej niż długość urządzenia, a z tyłu 0,7 m). Kotłownie dopasowane do małych pieców znajdują się niemal we wszystkich domach jednorodzinnych.
Łatwość czyszczenia
Do prawidłowego działania kocioł CO potrzebuje regularnego czyszczenia. Nieusuwana sadza i popiół może doprowadzić nawet do poważnej usterki, a w konsekwencji do zniszczenia całej instalacji. Generalnie, piece brudzą się w konsekwencji spalania paliwa. Oznacza to, że poziom ich zabrudzenia zależy od rodzaju stosowanego opału. Najmniej brudzą paliwa płynne, z kolei stałe (jak ekogroszek, pellet czy węgiel) zanieczyszczają kotły w większym stopniu.
Piece na pellet i ekogroszek są na ogół łatwe w czyszczeniu. W większości można je wykonać bez pomocy fachowców. Istnieją nawet kotły na pellet, które czyszczą się automatycznie. Aby własnoręcznie pozbyć się sadzy i innych zabrudzeń potrzebne są skrobaki oraz szczotki druciane i zwykłe. Większość kotłów można wyczyścić, po prostu otwierając drzwiczki załadunkowe. Kanały konwekcyjne i kopertowe opróżnia się przez otwory wyczystne.
Wygląd
Obecnie oferta pieców dostępnych na rynku jest bardzo szeroka. Z pewnością znajdziesz więc spełniający Twoje potrzeby kocioł o najwyższej klasie i starannie dopracowanej technologii. Niektórzy producenci (np. Woźny Junior. Kotły) posiadają na swoich stronach specjalne konfiguratory ułatwiające podjęcie decyzji, jaki piec wybrać, aby funkcjonował w optymalny sposób i zapewniał komfort cieplny wszystkim domownikom. Parametry techniczne to jednak nie jedyne funkcje, o jakich można zdecydować. Niekiedy możliwe jest także dopasowanie koloru drzwi i kosza do koloru pieca, dzięki czemu urządzenie idealnie wtopi się w wystrój Twojego wnętrza.
