Zestawienie konfliktowe nie oznacza konfliktu serologicznego – może go wywołać. Stąd też ważne jest wdrożenie profilaktyki.
Zestawienie konfliktowe a konflikt serologiczny
Ciąża i poród wiąże się dla przyszłych rodziców z zupełnie nową sytuacją. Na temat zmian zachodzących w organizmie kobiety, etapów rozwoju dziecka czy zabezpieczenia krwi pępowinowej po porodzie, warto przeczytać na: https://www.pbkm.pl/oferta/dla-rodzacych-w-uk. Rodzice powinni też zasięgnąć informacji na temat Profilaktyki wystąpienia zestawienia konfliktowego.
Zrealizowany konflikt serologiczny może prowadzić do wielu powikłań, jednak obecnie zdarza się to niezwykle rzadko. Zestawienie konfliktowe dotyczy występowania antygenu D lub jego braku na powierzchni erytrocytów. Występowanie antygenów wskazuje na grupę krwi dodatnią – Rh (+), natomiast ich brak na grupę ujemną – RH (-). Zestawienie konfliktowe występuje w przypadku, gdy ojciec dziecka ma grupę krwi dodatnią, natomiast matka ujemną.
Zestawienie konfliktowe rzadko występuje w pierwszej ciąży, w 80% przypadków odnosi się do drugiej lub kolejnej. Konflikt serologiczny występuje w momencie, gdy rodzice mają zestawienie konfliktowe. Jeśli dziecko dziedziczy grupę krwi po ojcu, a w trakcie trwania ciąży lub porodu krew dziecka dostanie się do krwioobiegu matki, wówczas układ immunologiczny kobiety rozpocznie wytwarzanie przeciwciał przeciwko grupie krwi dziecka, co jest równoznaczne z tym, że przeciwciała zaczną atakować dziecko, traktując je jak „wroga”.
Najczęściej do zmieszania krwi dziecka z krwią matki dochodzi podczas porodu, dlatego uważa się, iż każda kolejna ciąża obarczona jest większym ryzykiem wystąpienia konfliktu serologicznego, jeśli kolejne dziecko będzie miało grupę krwi po ojcu.
Profilaktyka konfliktu serologicznego
Zaraz po porodzie, w sytuacji wystąpienia zestawienia konfliktowego, pobierana jest krew matki oraz dziecka. Jeśli dziecko dziedziczy grupę krwi po ojcu, a ciało matki nie zdążyło lub nie wytworzyło przeciwciał, podawana jest immunoglobulina, która zapobiega ich wytwarzaniu. Określenie miana przeciwciał przeciwko grupie krwi dziecka u kobiety nazywane jest badaniem odczynu Coombsa. Jeśli jednak doszło do immunizacji, czyli ciało kobiety wytworzyło przeciwciała przeciwkrwinkowe, podanie immunoglobuliny nie ma sensu.
Zrealizowany konflikt serologiczny może spowodować ciężką postać choroby hemolitycznej prowadzącej do wystąpienia anemii. W takim wypadku wyróżnia się dwa sposoby postępowania, uzależnione od tego, czy ciąża jest donoszona, czy nie. Jeśli ciąża jest donoszona lub prawie donoszona, lekarze decydują się na ukończenie ciąży drogą cięcia cesarskiego. Jeśli ciąża jest wczesna, jednak ukończone zostało 18 tygodni ciąży, wykonywane są transfuzje wewnątrzmaciczne (możliwe aż do ukończenia 35. tygodnia ciąży). Obecnie uważa się, że skuteczność tego leczenia sięga aż około 90%.